Disruptive Innovation. In 1999 wisten we zeker wat we echt niet wilden: Een mobiele telefoon…We zijn geen goede voorspellers van ons eigen gedrag.
Wie gevraagd werd zei:
- “Een mobiel? Ik zie er het nut niet van in”
- “Ik zie het al voor me…ben ik aan het fietsen…word ik gebeld!”
- “Ik heb een gewone. Waarom moet ik een mobiele?”
- “Als ik ergens ‘strand’ is er altijd wel een telefooncel of een boerderij met een telefoon”
- “We hebben het jaren zo gedaan…ik vind het goed zo”
- “Als ze me willen bereiken sturen ze maar een brief of bellen ze me thuis”
Op dat moment had Youp van het Hek net de autotelefoon volstrekt belachelijk gemaakt. Wat hem bij Buckler gelukt is, ging bij de mobiel niet op. Nu -18 jaren later- heeft bijna iedereen een mobiel en 86% zelfs een Smartphone…Iets wat we dachten zeker niet nodig te hebben! Het kan snel gaan. Moraal van het verhaal: We zijn niet zulke goede voorspellers van onze behoeften, laat staan ons gedrag.
“Een drone?….. Ik ken wel een dreun!”
De geschiedenis herhaald zich. In een recenter filmpje uit 2013: Denying the Future is so 1999, zien we soortgelijke situaties, zodra behoeften worden gepeild over drones, 3D printers en zelfrijdende auto’s. Het einde van dit filmpje vind ik treffend. Een consument resumeert:
“Zit ik straks thuis met mijn Google Glass of in mijn Google Car…Mijn drone doet boodschappen…En als er iets stuk gaat print ik het uit…Ik hoef helemaal niet meer met mensen om te gaan……(grappend) Heerlijk!”
Er zijn vele sociale doemscenario’s rondom technologisering. We zullen zien. Feit is: We zitten in een snel veranderende wereld waar technologie een zeer grote rol speelt. En we staan nog maar aan het begin!
De echt grote technologische veranderingen moeten nog plaatsvinden
Naar mijn idee zitten we de afgelopen jaren in een opwaartse golf van Kondratjev. We zien een opeenhoping van clusters van basisinnovaties ontstaan. Enkelen noemde ik al. Denk ook aan: Kunstmatige Intelligentie, Robotisering, Virtual Reality, Nanotechnologie en Biotech. De lijst lijkt eindeloos. Een breed gedragen opvatting is dat we in sociaal opzicht (bijna) klaar zijn voor de acceptatie van veel van de technologische toepassingen die op handen zijn. Ze gaan voor een grootschalige transformatie zorgen. Of verder nog: Voor totale ontwrichting! Deloitte’s Digital Disruption Map geeft een mooi beeld van de impact van technologische ontwikkeling per sector. Wat veel sectoren gemeen hebben is dat er een grote technologische impact wordt verwacht, of al gaande is. De bankensector is een goed voorbeeld. Daar geldt een ‘short fuse, big bang’ (korte aanloop, veel impact). Daar is de impact van technologisering al zeer zichtbaar.
De overbodige bank
Het merk KNAB zegt genoeg: Een totale ommekeer van bankieren. De klant weer centraal. Niet de bank zelf! We hebben voor financiële afhandelingen ook eigenlijk geen bank (wel bankfuncties) meer nodig. Vroeg of laat zullen nieuwe toetreders onderdeel worden van het systeem en de traditionele banken verder in het nauw duwen.
„Ik denk dat de meeste banken over tien jaar verdwenen zijn. De technologie maakt dat ze overbodig zijn” – David Yermack, NYU Stern School of Business
Mede door technologisering (en crises) gingen er de afgelopen jaren al 50.000 banen verloren in de sector (in Nederland). Naar verwachting zullen dit naar nog eens 10.000 volgen. Het einde is niet in zicht. Technologie maakt traditionele banken overbodig. Enkele trends hierbij zijn:
- App bankieren stijgt explosief – 1/3 van alle online betalingen gaat al via Apps. Zie ook de komst van Bunq, de eerste mobile-only bank in Nederland. Disruptive Innovation;
- Realtime betalingen worden de norm – We accepteren de huidige transactie vertragingen van banken niet meer. Peer2Peer overmaken groeit (denk aan Tikkie). Daarin geen vertragingen (initiatiefnemer overigens wel een traditionele bank);
- Crowdfunding groeit – Via platforms als Kickstarter kan (een deel van) het nodige geld worden opgehaald. Banken krijgen een kleinere rol bij financieren;
- Opkomst Blockchaining – Momenteel is bij een digitale transactie altijd een bank nodig die het geld overmaakt. BlockChain technologie neemt deze rol over. De verificatie en transactie wordt door een globaal computernetwerk gedaan. Een bank is niet meer nodig. Een opensource blockchain voorbeeld is Ethereum;
- Opkomst betalen via biomedische gegevens – ‘Betalen met een selfie’. Het kan al. Hier springen vele partijen op in…Ook niet-banken.
Mijn eigen glazen bol
De impact van technologie is in alle sectoren zichtbaar. Disruptive Innovation. Denk aan de opkomst van MOOC’s binnen het onderwijs en de zorgrobots in verpleegtehuizen (zie dit voorbeeld van Alice). De voorbeelden zijn legio en alom zichtbaar! Technologisering kent per sector een aantal overeenkomsten: De ontwikkelingen gaan zeer snel, hebben veel impact en geven de klant meer macht! We worden massaal technologie gedreven. Ook al zien we dat niet altijd aankomen. Net zoals de mobiele telefoon. We zijn geen goede voorspellers van ons gedrag op de midden lange termijn. Voor veel organisaties is deze transformatie een ware uitdaging.
“If I had asked people what they wanted they would have said faster horses” – Henry Ford
Organisaties die goed de verbinding kunnen leggen tussen –enerzijds- de technologische mogelijkheden en –anderzijds- de latente behoeften van hun klanten, zullen naar mijn mening blijven excelleren. Met andere woorden: Businessmodel Innovatie moet continu plaatsvinden. Dag in dag uit. Stapje voor stapje. Blijf anderen voor! Laat geen branchevreemde partij als Uber of Airbnb ineens jouw plek overnemen. Clayton Christensen van Harvard zei het recent treffend: “Disruptive Innovation can hurt, if you are not the one doing the disrupting”.
